Historisch keerpunt voor Nederlandse familiebedrijven – wendbaarheid en techniek worden cruciaal
In het rapport Family Business Survey 2025 van PwC Nederland, gepubliceerd op 5 november 2025, stellen Philip Vossenberg (Family Business Leader) en Martin Bond (Private Business Leader) dat Nederlandse familiebedrijven zich op een historisch keerpunt bevinden. De vertrouwde balans tussen stabiliteit en vernieuwing komt onder druk te staan door megatrends als kunstmatige intelligentie, klimaattransitie en geopolitieke onzekerheid. PwC concludeert dat doorgaan zoals vroeger geen optie meer is: familiebedrijven moeten hun traditionele kracht behouden, maar tegelijkertijd investeren in technologie, professionalisering en vernieuwing van leiderschap.
Belangrijkste punten in het kort
-
Familiebedrijven vormen 61 % van alle ondernemingen in Nederland, zijn goed voor ongeveer één op de drie banen en dragen circa 30 % bij aan het bruto binnenlands product.
-
Hun sterke financiële basis — lage schulden en stevige reserves — is een kracht, maar kan een risico worden als ze onvoldoende vernieuwen.
-
Technologie en langetermijnvisie staan centraal: 55 % van de bedrijven kiest bewust voor duurzame groei boven kortetermijnwinst.
-
Diversiteit en opvolging blijven kwetsbaar: 61 % heeft geen vrouw in het bestuur en 76 % geen bestuurslid jonger dan 40 jaar.
-
De best presterende familiebedrijven onderscheiden zich door duidelijke waarden, snelle besluitvorming, goed geregelde opvolging en actieve inzet van digitalisering.
Impact op economie en maatschappij: de nieuwe realiteit voor familiebedrijven
Voor Nederlandse familiebedrijven betekent het rapport dat de tijd van vanzelfsprekend voortbestaan voorbij is. Economisch gezien vormt het feit dat zij goed zijn voor circa 30 % van het BBP en een derde van de banen een duidelijke indicator dat hun stabiliteit essentieel is voor de Nederlandse economie. Het verlies aan veerkracht of aanpassingsvermogen kan dus brede gevolgen hebben voor werkgelegenheid en regionale bedrijvigheid.
Maatschappelijk gezien zijn familiebedrijven diep verankerd in hun omgeving: ze creëren lokale werkgelegenheid, dragen bij aan sociale cohesie en hebben vaak een sterke regionale identiteit. De oproep van PwC tot meer diversiteit en betrokkenheid van jongere generaties gaat daarom verder dan intern beleid — het raakt de maatschappelijke legitimiteit en het vertrouwen dat deze ondernemingen genieten.
Voor de bedrijven zelf ligt de uitdaging in het combineren van traditie en vernieuwing. De kernwaarden — betrokkenheid, continuïteit en lange termijn — blijven waardevol, maar moeten worden aangevuld met investeringen in technologie, digitalisering en toekomstgericht leiderschap. Dat vraagt niet alleen kapitaal, maar ook lef en veranderbereidheid.
Beleidsmakers en adviseurs spelen daarbij een belangrijke rol. Door het stimuleren van kennisdeling, innovatie en kapitaaltoegang kan de overheid helpen om familiebedrijven toekomstbestendig te maken — en zo hun cruciale bijdrage aan de Nederlandse economie te behouden.
Bron: PwC Nederland – Family Business Survey 2025
